دکتر حسن نجفی سولاری، استاد دانشگاه و مشاور معاونت مجازی صدا و سیما در گفتگو با خبرنگار بلاغ؛ به توضیحاتی پیرامون فضای مجازی پاک و محورهای آن پرداخت که بخش اول این مصاحبه در ادامه درج می گردد:
برگزاری همایش فضای مجازی پاک و همایش هایی از این قبیل تا چه اندازه می تواند در سالم سازی فضای مجازی کمک کند؟
اعتقادم این است که یکی از کاربردیترین کنفرانسها و سمینارها که تأثیر آن در حوزههای دانشگاهی و حاکمیتی انجام میپذیرد همایشهایی مانند همایش فضای مجازی پاک میباشد، البته در دو همایش قبل، قدرت رسانهای کافی وجود نداشت. امیدوارم که همایش سوم بتواند این مسئله را حل کند. همایش سالهای قبل خیلی تأثیری در بین مردم نداشت و بیشتر در حوزههای دانشگاهی و حاکمیتی اثر داشت.
فضای مجازی پاک چه ویژگی هایی باید داشته باشد؟
منظور ما عدم استفاده از فضای مجازی و یا محدود کردن آن نیست. بلکه همان گونه که زیست بوم اول انسان ها، جامعهای که در آن زندگی میکنند، دچار تنشها ناراحتیها و ناهنجاریهایی شده است، به همین طریق در فضای مجازی نیز به وجود میآید. همان گونه در فضای واقعی سازمانها، نهادها، ارگانها، بخشهای دولتی، عمومی و خصوصی تلاش میکنند که این ناهنجاریها را از بین ببرند، همین وضعیت را نیز ما در فضای مجازی توقع داریم. بنابراین از نظر ما فضای مجازی پاک، زیست بوم دومی است که حقوق آن در این فضا رعایت میشود، نسبت به یکدیگر تجری نمیکنند، جلوی ناهنجاریها گرفته میشود، و به جای آن محتواها و هنجارهای بومی مطابق شرایط و فهم مقتضیات خودمان اشاعه پیدا کند.
برای رسیدن به فضای مجازی مطلوب چه راهکارهایی ارائه می فرمایید؟
برای حاکم کردن اخلاق در فضای مجازی رعایت شش نکته ضروری است. زیرساختهای فضای مجازی بومی را مانند شبکه ملی اطلاعات را به وجود بیاوریم. محتواهای متناسب و مورد نیاز جامعه اسلامی فراهم شود. تولید محتواهای با موضوع خدمات هنجارساز مبتنی بر اخلاق. افزایش سواد رسانهای کاربران. حاکم شدن اخلاق در این فضا، تا بتوان قوانین و مقررات حاکم کردن اخلاق حسنه را در این فضا ایجاد کرد. با کسانی که رفتارهای ضد اخلاقی دارند برخورد شود و امنیت کسانی که اخلاقی عمل میکنند را تأمین کنیم.
چالش های فنی و زیرساختی پیش روی فضای مجازی پاک چیست؟
چالشی که بدیهی و طبیعی است، اینکه هنوز متکی بر اینترنت هستیم و شبکه ملی اطلاعات نداریم. ما عمدتا محتواها را دانلود میکنیم و به نوعی آن را از دیگران گدایی میکنیم. خودمان دارای کمترین تولید محتوا هستیم و یا اصلا تولید نداریم. نسبت بین این دریافت محتوا و تولید محتوا باید تناسب داشته باشد. اساسا سرویسمحور و خدماتمحور در فضای مجازی حرکت نکردیم. نرم افزارهای بسیار زیادی در دنیا وجود دارد که برای ما نیاز است، و ما بدون در نظر گرفتن شرایط و مقتضیات آن چالشها، از سرویسهای غیربومی را استفاده میکنیم و گرفتاریهایی نیز در این مسیر ایجاد میشود. چالش اساسیتر، عدم ادراک جامعهی کاربر از موهبت این فضای مجازی است. ضعف در بخش های مختلف دولت، حکمرانی، اداره و حمایت از فضای مجازی وجود دارد. ارادهای که این تکنولوژی و این رسانه را در اختیار بگیریم به طور جامع و کامل در همهی سطوح نیست.